نمودارهای کندل استیک یکی از رایج‌ترین ابزارهای تکنیکال استفاده‌شده برای تحلیل الگوهای قیمت هستند. معامله گران و سرمایه‌گذاران برای قرن‌ها از این نمودارها برای یافتن الگوهایی که محل افزایش قیمت را نشان می‌دهند، استفاده کرده‌اند. در این مقاله به بررسی برخی از معروف‌ترین الگوهای کندل استیک همراه با ذکر مثال تصویری می‌پردازیم.

فهرست مطالب

1 نحوه استفاده از الگوهای کندل استیک:
2 الگوهای بازگشتی صعودی (Bullish)
3 1. چکش
4 2.الگوی چکش معکوس (inverted hammer)
5 3.الگوی سه سرباز سفید (Three white soldiers)
6 4.الگوی هارمی صعودی (Bullish harami):
7 الگوهای بازگشتی نزولی (Bearish reversal patterns)
8 1.الگوی مرد به دار آویخته (hanging man)
9 2.الگوی ستاره دنباله‌دار (shooting star)
10 3.الگوی سه کلاغ‌سیاه (Three black crows)
11 4.الگوی هارمی نزولی (bearish harami)
12 الگوهای ادامه‌دهنده
13 1.الگوی سه روش بالارونده
14 2.الگوی سه روش پایین‌رونده
15 الگوی دوجی (Doji) چیست
16 الگوی دوجی سنگ‌قبر (Gravestone Doji)
17 دوجی پایه‌بلند (Long-legged Doji)
18 الگوی دوجی سنجاقکی (Dragonfly Doji)
19 تشکیل الگوهای کندل استیک با توجه به گپ‌های قیمت (price gaps):

نحوه استفاده از الگوهای کندل استیک:

الگوهای کندل استیک بی‌شماری وجود دارند که معامله گران می‌توانند با استفاده از آن‌ها مناطق سودآور را روی نمودار شناسایی کنند. از این نمودارها می‌توان برای معامله‌گری روزانه، معامله‌گری سوئینگ (swing trading) و حتی معامله‌گری پوزیشن طولانی‌مدت، استفاده کرد. در حالی‌که ممکن است برخی از الگوهای کندل استیک در مورد توازن میان خریداران و فروشندگان اطلاعاتی در اختیار ما قرار دهند، دیگر نمودارها نشان‌دهنده بازگشت، ادامه یا بلاتکلیفی روند هستند.

باید توجه داشت که الگوهای کندل استیک به‌خودی‌خود لزوماً سیگنال خرید یا فروش نیستند. بلکه روشی برای بررسی ساختار بازار هستند و بر وجود یک فرصت در آینده نزدیک دلالت دارند. ازاین‌رو، بررسی الگوها همیشه مفید است. این می‌تواند مفهوم الگوی تکنیکال روی نمودار، بازارهای بزرگ‌تر و دیگر فاکتورها باشد.

به‌طور خلاصه، الگوهای کندل استیک مانند دیگر ابزارهای تحلیل بازار، زمانی که در ترکیب با دیگر تکنیک‌ها به کار روند، بسیار مفید هستند. این تکنیک‌ها می‌توانند شامل روش Wyckoff، نظریه موج Elliot و نظریه Dow باشند. همچنین می‌تواند اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال (TA) از قبیل خطوط روند، میانگین متحرک‌ها، شاخص قدرت نسبی (RSI)، RSI استوکاستیک، باندهای بولینگر (Bollinger Bands)، ابرهای ایچیموکو (Ichimoku Clouds)، Parabolic SAR یا MACD را شامل شود.

الگوهای بازگشتی صعودی (Bullish)

1. چکش

یک کندل استیک با یک دنباله (wick) بلند پایینی که حداقل دو برابر سایز بدنه است و در پایین خط روند نزولی قرار دارد را الگوی چکش می‌نامند.

یک الگوی چکش نشان می‌دهد که حتی باوجود فشار فروش بالا، Bull ها قیمت را تااندازه‌ای بالا می‌برند که به قیمت ورودی نزدیک باشد. یک الگوی چکش می‌تواند قرمز یا سبز باشد، اما رنگ سبز می‌تواند نشانگر یک روند صعودی قوی‌تر باشد.

2.الگوی چکش معکوس (inverted hammer)

این الگو به الگوی چکش شباهت دارد با این تفاوت که دنباله در بالای بدنه قرار دارد نه پایین آن. در این الگو نیز همچون چکش، سایه بالایی باید دو برابر بدنه باشد.

یک الگوی چکش معکوس در پایین روند نزولی تشکیل می‌شود و نشانه احتمال شکل‌گیری روند بازگشتی صعودی است. سایه بالایی نشانگر این موضوع است که قیمت حتی اگر فروشنده تصمیم به افزایش قیمت تا نزدیک نقطه باز شدن پوزیشن گرفته باشد، روند نزولی مداوم خود را متوقف کرده است؛ بنابراین،

الگوی چکش معکوس نشان می‌دهد که شاید خریداران به‌زودی کنترل بازار را به دست بگیرند.

3.الگوی سه سرباز سفید (Three white soldiers)

الگوی سه سرباز سفید از سه کندل استیک سبز متوالی تشکیل‌شده است که هر سه در بدنه کندل قبلی بازشده‌اند و در سطحی بسته می‌شوند که از سقف کندل قبلی بالاتر است.

درواقع این کندل استیک ها نباید دنباله‌های بلند پایینی که نشانگر افزایش قیمت ناشی از فشار خرید است، داشته باشند. با توجه به‌اندازه کندل‌ها و طول دنباله‌ها می‌توان تشخیص داد که یک روند ادامه می‌یابد یا بازگشت خواهد داشت.

4.الگوی هارمی صعودی (Bullish harami):

الگوی هارمی صعودی یک کندل بلند قرمزرنگ است که یک کندل سبز کوچک‌تر که کاملاً در طول بدنه کندل قبلی قرار می‌گیرد، پس‌ازآن شکل می‌گیرد.

الگوی هارمی صعودی می‌تواند بیش از 2 یا چند روز شکل بگیرد و الگویی است که نشانگر کند شدن روند فروش یا پایان یافتن آن باشد.

الگوهای بازگشتی نزولی (Bearish reversal patterns)

1.الگوی مرد به دار آویخته (hanging man)

مرد به دار آویخته معادل نزولی (bearish) الگوی چکش است. این الگو در انتهای یک روند صعودی تشکیل می‌شود و بدنه کوچک و یک دنباله بلند پایین‌تر دارد.

سایه پایین‌تر نشانگر این موضوع است که فروش بزرگی روی داده است، اما خریدها (bulls) قصد کنترل اوضاع و افزایش قیمت را دارند. با توجه به این موضوع، پس از یک روند صعودی طولانی، فروش می‌تواند به‌عنوان هشداری در خصوص احتمال قریب‌الوقوع از دست دادن کنترل بازار توسط bulls عمل کند.

2.الگوی ستاره دنباله‌دار (shooting star)

ستاره دنباله‌دار از یک کندل استیک با یک دنباله بلند بالاتر و یک سایه کوچک پایین‌تر یا بدون سایه و یک بدنه کوچک که نزدیک به کف است، ساخته‌شده است. ستاره دنباله‌دار شبیه چکش برعکس است اما در انتهای یک روند صعودی تشکیل می‌شود.

این الگو نشان می‌دهد که بازار به یک سقف رسیده است، اما فروشندگان کنترل را به دست گرفته‌اند و قیمت را کاهش داده‌اند. برخی از معامله گران ترجیح می‌دهند تا منتظر کندل استیک های بعدی باشند تا بتوانند الگوی بعدی را تأیید کنند.

3.الگوی سه کلاغ‌سیاه (Three black crows)

سه کلاغ‌سیاه از سه کندل استیک قرمز متوالی تشکیل‌شده است که در طول بدنه کندل قبلی باز می‌شود و در سطح زیر کف کندل بسته می‌شود.

معادل نزولی (bearish) سه سرباز سفید است. در بهترین حالت، این کندل استیک ها نباید دنباله بلندبالاتر داشته باشند زیرا نشانگر فشار فروش است که قیمت را کاهش می‌دهد. با توجه به‌اندازه کندل ها و طول دنباله‌ها می‌توان دریافت که آیا روند ادامه خواهد یافت یا نه.

4.الگوی هارمی نزولی (bearish harami)

الگوی هارمی نزولی یک کندل سبز بلند است که پس‌ازآن یک کندل قرمز کوچک قرارگرفته است که بدنه آن به‌اندازه طول بدنه کندل قبلی است.

الگوی هارمی نزولی طی دو روز یا بیشتر و در انتهای یک روند صعودی تشکیل می‌شود و نشانگر کاهش فشار خرید است.

الگوهای ادامه‌دهنده

1.الگوی سه روش بالارونده

این الگو در یک روند صعودی روی می‌دهد که ادامه روند صعودی پس از سه کندل متوالی قرمز با بدنه‌های کوچک انجام می‌شود. در بهترین حالت، کندل‌های قرمز نباید روند کندل استیک های قبلی را تغییر دهند.

ادامه روند با یک کندل سبز که بدنه بزرگی دارد تأیید می‌شود و نشان‌دهنده کنترل دوباره جهت روند به دست bulls است.

2.الگوی سه روش پایین‌رونده

این الگو عکس الگوی سه روش بالارونده است و نشانگر ادامه روند نزولی است.

الگوی دوجی (Doji) چیست

دوجی زمانی تشکیل می‌شود که نقاط باز و بسته شدن یکی هستند (به یکدیگر بسیار نزدیک هستند). قیمت می‌تواند بالاتر یا پایین‌تر از نقطه باز شدن حرکت کند اما درنهایت در نقطه‌ای نزدیک باز شدن بسته می‌شود. ازاین‌رو، یک دوجی ممکن است نشان‌دهنده بلاتکلیفی میان قدرت خرید و قدرت فروش باشد. تفسیر یک دوجی همچنان به مضمون بستگی داشته باشد.

با توجه به نقطه‌ای که خط باز شدن/بسته شدن قرار می‌گیرد، یک دوجی را می‌توان به‌صورت زیر توصیف کرد:

الگوی دوجی سنگ‌قبر (Gravestone Doji)

کندل بازگشتی نزولی با یک دنباله بلندبالاتر و نقطه باز شدن/بسته شدن نزدیک کف را گویند.

دوجی پایه‌بلند (Long-legged Doji)

کندل بلاتکلیفی با سایه پایینی و بالایی و نقطه باز شدن/بسته شدن نزدیک نقطه میانی.

الگوی دوجی سنجاقکی (Dragonfly Doji)

با توجه به تعریف اصلی الگوی دوجی، نقاط باز/بسته شدن باید یکسان باشند؛ اما اگر نقاط باز/بسته شدن یکی نباشند اما بسیار به یکدیگر نزدیک باشند چطور؟ به این الگو spinning top می‌گویند. بااین‌وجود، ازآنجایی‌که بازار رمزارزها می‌تواند بسیار پر نوسان باشد، تشکیل یک الگوی دوجی بسیار بعید به نظر می‌رسد. ازاین‌رو، الگوی spinning top غالباً به‌جای دوجی به کار می‌رود.

تشکیل الگوهای کندل استیک با توجه به گپ‌های قیمت (price gaps):

الگوهای کندل استیک بسیاری وجود دارند که از گپ‌های قیمت استفاده می‌کنند. یک گپ قیمت زمانی تشکیل می‌شود که یک دارایی مالی بالا یا پایین قیمت بسته‌شده پیشین باز می‌شود و درنتیجه میان دو کندل استیک یک گپ به وجود می‌آید. ازآنجایی‌که معاملات در بازارهای رمزارزها 24 ساعته است، بر اساس این نوع گپ قیمت الگویی تشکیل نمی‌شود. بااین‌وجود، گپ‌های قیمت هنوز در بازارهای غیر نقدی می‌توانند به وجود بیایند. بااین‌حال، ازآنجایی‌که این گپ‌ها اساساً به دلیل نقدینگی کم و اسپردهای خرید-فروش (bid-ask spread) زیاد روی می‌دهند، نمی‌توان از آن‌ها به‌عنوان الگوهای کاربردی استفاده کرد.

کلام آخر:

هر معامله‌گری باید حداقل با الگوهای کندل استیک آشنا باشد، حتی اگر مستقیماً از آن‌ها در استراتژی‌های معاملاتی خود استفاده نکند.

در حالیکه کندل استیک‌ها می‌توانند مطمئناً برای تحلیل بازار مفید واقع شوند، باید به خاطر داشت که بر اساس هیچ قانون یا اصل علمی عمل نمی‌کنند. کندل استیک ها قدرت خریدوفروش را که درنهایت سبب حرکت بازار می‌شود به تصویر می‌کشند.