13 نکته که قبل از خرید ارزهای دیجیتال باید به آن توجه کرد
در طول سالهای گذشته، اکوسیستم ارزهای دیجیتال شاهد ظهور تعداد زیادی از توسعهدهندگان و سازندگان پروتکلهای مختلف بود. برخی از این افراد به مسیح موعود هولدرهای وفادار ارزهای دیجیتال تبدیل شدند اما در نهایت برنامههای ایده آل به فاجعه ختم شد. هکشدن، کلاهبرداری از کاربران یا کنارگذاشتهشدن پروتکل توسط توسعهدهندگان حریص، از جمله دلایل سقوط این پروژهها بود. از این رو در این مقاله قصد داریم تا شما را با13 نکته که قبل از خرید ارزهای دیجیتال باید به آن توجه کرد، آشنا کنیم؛ پس همراه ما باشید.
فهرست مطالب
- 1 13 نکته قبل از خرید ارزهای دیجیتال چیست؟
- 2 ترس از دست دادن را از خود دور کنید
- 3 مقدار پولی را سرمایهگذاری کنید که توانایی از دست دادن آن را دارید
- 4 به پروژههای بیش از حد خوب و رویایی مشکوک باشید
- 5 تا میتوانید تحقیق کنید
- 6 بیشتر بخوانید:
- 7 اعتماد نکنید و همه چیز را راستی آزمایی کنید
- 8 قیمت یک ارز دیجیتال به تنهایی چیزی را مشخص نمیکند
- 9 اگر کلیدهایتان را ندارید، شما مالک ارز نیستید
- 10 لازم نیست حتماً یک واحد کامل از یک ارز دیجیتال را بخرید
- 11 احتمال قانونگذاریهای آینده و تخصیص مالیات را نادیده نگیرید
- 12 احساسات خود را در مقابل نوسانات قیمت کنترل کنید
- 13 مراقب قهرمانهای ساختگی باشید
- 14 ناشناس بودن توسعهدهندگان پروژهها بیدلیل نیست
- 15 تمرکززدایی به مشارکت جامعه نیاز دارد، نه حرف
13 نکته قبل از خرید ارزهای دیجیتال چیست؟
ترس از دست دادن را از خود دور کنید
ترس از دست دادن در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار رایج است و از اصطلاح فومو (مخفف Fear of Missing Out) برای اشاره به آن استفاده میشود. تجربه نشان داده که این ترس به همان اندازه که رایج است، مخرب هم هست. ترس از دست دادن میتواند کل سرمایهای که شما در طول عمر خود جمعآوری کردهاید را به باد دهد. ترس از دست دادن باعث میشود که شما به صورت هیجانی و بدون تحقیق کافی دست به عمل بزنید. مسلماً نتیجه هر اقدام بدون فکری، چیزی جز ناکامی نیست.
یکی از استدلالهای معروفی که معمولاً برای جذب شما به بازار ارزهای دیجیتال مطرح میشود، این است که تا الان هر کسی و در هر قیمتی که بیت کوین خریده، سود کرده است. بله این حرف اشتباه نیست؛ در این سالها، حتی اگر روی تمام اوجهای قیمتی بیت کوین هم خرید کرده باشید، احتمالاً در بلند مدت سود کردهاید. اما فقط کسانی طعم این سود را میچشند که بتوانند بعد از ریزشهای سنگین احساسات خود را کنترل کنند و ارزشان را با ضرر نفروشند. این ایمان قوی فقط از کسانی برمیآید که دقیقاً میدانند روی چه چیزی سرمایهگذاری کردهاند.
مقدار پولی را سرمایهگذاری کنید که توانایی از دست دادن آن را دارید
ریسک سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال، از بسیاری از بازارهای دیگر بیشتر است. در این دنیا هیچ چیزی به جز نوسان تضمین شده نیست. علاوه بر آن، غالباً قوانین مشخصی در مورد ارزهای دیجیتال وجود ندارد. البته این بدان معنا نیست که این ارزها غیرقانونی هستند؛ بلکه در بیشتر کشورها هنوز قانونگذاری مشخصی در مورد آنها انجام نشده است. این ارزها را نمیتوان بیمه کرد و تضمینی برای فروش آنها، به عنوان مثال در یک برهه زمانی خاص که نیاز به پول دارید، وجود ندارد.
ممکن است همین الان گوشی را بردارید و به نمودار قیمت ارزهای دیجیتال نگاه کنید و احساس کنید که قیمتها همیشه همینطور صعودی بودهاند؛ اما در واقع اینطور نیست. هیچ چیز در دنیا اینگونه کار نمیکند. قیمتها اصلاح میشوند، اخبار بد و منفی همیشه این قدرت را دارند که بازار را برای مدتی وارد فاز نزولی کنند. شاید واضحترین مثال برای این قضیه، سقوط بازار در مه 2021 باشد. این مسلماً آخرین باری نبود که ارزهای دیجیتال روزهای بدی را سپری کردند و اتفاقات این چنینی باز هم تکرار خواهد شد.
البته فراموش نکنید که میزان خطر برای ارزهای مختلف، متفاوت است. برای مثال، بیت کوین که اولین ارز دیجیتال جهان و پادشاه ارزهای دیجیتال است، بیش از 10 سال قدمت دارد و احتمال نابودی آن از ارزهای دیگر کمتر است؛ اما باز هم این بدان معنا نیست که هیچ خطری بیت کوین را تهدید نمیکند.
به پروژههای بیش از حد خوب و رویایی مشکوک باشید
مانند هر بازار مالی دیگری، دنیای ارزهای دیجیتال هم پر از افراد حقهباز و کلاهبردار است. در این دنیا هر روز با افرادی مواجه میشوید که ادعا میکنند پروژه آنها قرار است جایگزین بیت کوین شود؛ اما از هر صد پروژه، شاید یکی موفق و ماندگار شود. البته در برخی از مواقع تبلیغاتی وجود دارند که کلاهبرداری هم نیستند و واقعاً جدی هستند؛ اما مشکل آنها این است که فقط جنبه خوب ماجرا را به شما نشان میدهند و این وظیفه شماست که جوانب منفی را هم کشف کنید.
به عنوان مثال، صرافیهای ارز دیجیتالی وجود دارند که به شما اجازه میدهند از اهرمهای 100 برابری در معاملات مارجین استفاده کنید. خب این امکان فوقالعادهای است و در صورت موفقیت، شانس کسب سود شما را به شکل قابل توجهی افزایش میدهد؛ اما اگر اوضاع بر خلاف پیشبینی شما حرکت کند، ضرر وحشتناکی را تجربه میکنید.
تا میتوانید تحقیق کنید
توصیه میکنیم پیش از تصمیمگیری برای ورود به این بازار، زمان کافی را به تحقیق اختصاص دهید و تا میتوانید در این مورد مطالعه کنید. فقط با تحقیق و بررسی کافی میتوانید ارزش این بازار و همچنین ریسکهای آن را دریابید.
منابع داخلی و خارجی زیادی همچون سایت مدرسان پیشتاز وجود دارند که میتوانند به شما در این باره کمک کنند. توصیه اکید ما به شما این است که از سئوال کردن نترسید. هر وقت که با مشکلی در رابطه با این مفاهیم مواجه شدید، حتماً به دنبال پاسخ آن باشید و تا زمانی که پاسخ را نیافتید، دست از جستوجو نکشید. حتی اگر از شخصی سئوال کردید و پاسخ او به نظرتان واضح یا قابلفهم نبود، باز هم سئوال خود را تکرار کنید تا متوجه شوید. اگر نکتهای را متوجه نشدید، تصور نکنید که تنها هستید. فراموش نکنید که دنیای ارزهای دیجیتال پر از مفاهیم جدید و اغلب پیچیده است و علاوه بر آن، افرادی در این فضا هستند که تمایل دارند از اصطلاحات سخت و دشوار استفاده کنند. بنابراین ناامید نشوید و سعی کنید از اشخاصی کمک بگیرید که فکر میکنید واقعاً مایلند به شما کمک کنند.
و در نهایت اینکه از افرادی که بهخاطر منافع خود به شما پیشنهاد خرید یا سرمایهگذاری میدهند پرهیز کنید. همیشه این سؤال را از خود بپرسید که آیا از سرمایهگذاری من، نفعی متوجه شخص مقابل هست یا خیر؟ شاید در مقوله سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال، صحبت با افراد بدبین تا حدودی هم مفید باشد. برخی از افراد هستند که به طور پیشفرض، با رویکرد بدبینانه به مسائل نگاه میکنند و جوانب منفی را در نظر میگیرند. حداقل منفعتی که صحبت با این افراد میتواند داشته باشد این است که دید شما را گستردهتر میکند و باعث میشود به نکاتی فکر کنید که پیشتر فکر نمیکردید.
بیشتر بخوانید:
اعتماد نکنید و همه چیز را راستی آزمایی کنید
هرجا که پول زیاد باشد، کلاهبرداران هم هستند. همانطور که گفتیم، دنیای ارزهای دیجیتال هم از این قاعده مستثنی نیست. کلاهبرداران برای فریب شما چند راه حل ساده دارند:
- معرفی پروژههای اسکم و تبلیغ توکنهای بیارزش
- معرفی طرحهای پانزی، هرمی و شبکهای
- استخراج ابری
- حملات فیشینگ و سرقت اطلاعات حساس از طریق ایمیلها و مواردی دیگر
- صرافیها و کیف پولهای جعلی
- سوءاستفاده از نام اشخاص شناخته شده و دریافت مبالغی به بهانه قرعهکشی
تمامی این موارد بهسادگی قابل تشخیص هستند؛ کافی است چند دقیقه هیچ کاری نکنید و فقط منطق سودهایی که به شما پیشنهاد میدهند را بررسی کنید. اگر کوچکترین نقطه تاریکی دیدید از سرمایهگذاری صرف نظر کنید.
قیمت یک ارز دیجیتال به تنهایی چیزی را مشخص نمیکند
ماهیت ارزهای دیجیتال با یکدیگر متفاوت است و به همان نسبت، سیستم ارزشگذاری آنها هم با یکدیگر فرق میکند. به بیان دیگر، جهان ارزهای دیجیتال یک جهان آزاد است که در آن هر کسی مختار است ارزی با ویژگیهای منحصربهفرد خود را توسعه دهد. برخی از این ارزها با هدف تقلید از بیت کوین متولد میشوند و برخی دیگر، در پی حل مشکلات دیگری هستند.
البته درست است که در این دنیا همهچیز آزاد است؛ اما موفقیت تضمینشده نیست. بنابراین هر توسعهدهندهای از روشهای خاص خود برای دستیابی به موفقیت استفاده میکند. بهعنوان مثال ممکن است یک ارز دیجیتال قیمت کمی داشته باشد؛ اما تعداد کوینهای آن بهقدری زیاد باشد که حجم بازار زیادی را برای آن به وجود بیاورد. کاردانو نمونه خوبی از چنین پروژههایی است اما این ارز دیجیتال از لحاظ حجم بازار در رتبه پنجم سایت کوینمارکتکپ قرار دارد. از طرف دیگر بیت کوین، ارز دیجیتالی با عرضه محدود است؛ اما قیمت آن به قدری زیاد است که باعث شده این ارز دیجیتال در رتبه اول این سایت قرار بگیرد؛ پس قبل از خرید یک ارز دیجیتال، از خود بپرسید که چرا و به تمامی سئوالات در ذهنتان قبل از خرید پاسخ دهید.
اگر کلیدهایتان را ندارید، شما مالک ارز نیستید
یکی از شباهتهای ارزهای دیجیتال با داراییهایی مانند طلا یا پول نقد، این است که مالکیت آنها در هیچجای خاصی ثبت نمیشود و دارنده آنها، صاحب آنها خواهد بود؛ بنابراین اگر این داراییها گُم یا دزدیده شوند، برای همیشه از دست رفتهاند.
به همین علت است که متخصصین ارزهای دیجیتال، نگهداری این ارزها را در حساب صرافیها توصیه نمیکنند. صرافیهای ارز دیجیتال در حقیقت واسطههایی هستند که کلیدهای خصوصی شما را در نزد خود نگهداری میکنند. احتمالاً میدانید که یکی از اهداف اولیه ارزهای دیجیتال، حذف واسطه بود. بنابراین منطقی نیست که برای نگهداری این ارزها دوباره به واسطهها اعتماد کنیم؛ اما علاوه بر این قضیه، دلایل دیگری هم وجود دارند که شما را مجاب کنند تا از کیف پولهای صرافیها استفاده نکنید.
با همه این اوصاف، اگر نخواهیم وظیفه نگهداری از کلیدهای خصوصی را به یک شخص سوم واگذار کنیم، باید خودمان مسئولیت آن را بر عهده بگیریم. کلید خصوصی در کیف پولهای ارز دیجیتال، یک عبارت 12 تا 24 کلمهای است که در یک ترتیب مشخص ارائه میشود؛ این 12 تا 24 کلمه عبارت بازیابی نام دارند. وظیفه شما این است که این عبارت بازیابی را در جایی یادداشت کنید، تمام توان خود را در نگهداری از آن به کار بگیرید، آن را در اختیار کسی قرار ندهید و به هیچ وجه آن را فراموش یا مفقود نکنید.
اگر هریک از این اتفاقات به وقوع بپیوندد، باید داراییهای خود را ازدسترفته بدانید. فراموش نکنید که کیف پولهای ارز دیجیتال مانند کارتهای بانکی شما نیستند که اگر رمز آنها را فراموش کردید، به بانک بروید و مشکل را حل کنید. در دنیای ارزهای دیجیتال هیچ واسطهای وجود ندارد و همهچیز برعهده خود شما است.
لازم نیست حتماً یک واحد کامل از یک ارز دیجیتال را بخرید
در هنگام خرید ارزهای دیجیتال، هیچ لزومی برای خرید یک واحد کامل وجود ندارد. به عنوان مثال، بیت کوین تا هشت رقم اعشار تقسیمپذیر است و شما مجبور نیستید که یک بیت کوین کامل بخرید. این ویژگی به شما این امکان را میدهد که به اندازه موجودی دلاری یا ریالی خود، ارز دیجیتال بخرید.
احتمال قانونگذاریهای آینده و تخصیص مالیات را نادیده نگیرید
در بیشتر کشورها، هنوز قانونگذاری مشخصی در مورد ارزهای دیجیتال انجام نشده است؛ اما این به این معنی نیست که احتمال قانونگذاری در آینده هم وجود ندارد. معمولاً نهادهای گوناگونی در قانونگذاری جنبههای مختلف این حوزه دخیل هستند. اینکه قانونگذاری ارزهای دیجیتال به خودی خود مسئله خوب یا بدی است، مورد بحث این مقاله نیست؛ اما نکته مهم در این باره، پایدار نبودن وضعیت فعلی است. همچنین گاهی به دلیل تداخل حوزههای قانونگذاری، ممکن است چند نهاد گوناگون تصمیمات مختلفی را برای یک موضوع خاص اتخاذ کنند.
احساسات خود را در مقابل نوسانات قیمت کنترل کنید
قیمت ارزهای دیجیتال ممکن است لحظه به لحظه و ساعت به ساعت تغییر کند. این نوسانات نباید باعث نگرانی شما شود و کل زندگیتان را تحتتأثیر قرار دهد. فراموش نکنید که اگر هدف شما از خرید ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری بلند مدت است، نوسان مقطعی قیمت آنها نباید زندگیتان را مختل کند. به جای آن، باید سعی کنید بر اهداف بلند مدت خود متمرکز شوید.
ممکن است شما ارزی مانند بیت کوین را خریداری کنید و دقیقاً فردای همان روز، خبر سقوط قیمت بیت کوین را بشنوید. در این صورت، باید آرامش خود را حفظ کنید و اطمینان خاطر داشته باشید که قیمت در طولانی مدت دوباره به حالت صعودی باز خواهد گشت. اگر از خرید خود احساس پشیمانی کنید و یا احساس کنید فرصت خرید در قیمت کمتر را از دست دادهاید، زندگی واقعاً برایتان عذابآور خواهد شد.
مراقب قهرمانهای ساختگی باشید
دنیای امور مالی با قهرمانسازیهای فریبکارانه غریبه نیست و ارزهای دیجیتال نیز از این پدیده مصون نماندهاند. کارشناسان قدیمیتر بازار ارزهای دیجیتال به یاد میآورند که راجر ور (Roger Ver) زمانی Bitcoin Jesus نامیده میشد و افراد زیادی را به سمت فورک شبکه اصلی و راهاندازی بیت کوین کش کشاند. میلیاردری به نام دن لاریمر نیز یکی از همین قهرمانهای ساختگی بود. او کسی بود که به پروژه ایاس (EOS) کمک کرد در هیاهوی عرضه اولیه ارزهای دیجیتال (ICO) بین سالهای 2017 تا 2018 حدود 4 میلیارد دلار پول جمعآوری کند. در تمام این موارد، پیروان پرشور این افراد بودند که پروژههای مذکور را به جلو میبردند.
علیرغم تمام هیاهوهایی که درباره آینده بیت کوین کش و ایاس هنگام راهاندازیشان وجود داشت، این دو ارز دیجیتال نتوانستند رکورد قیمتیشان را در جریان بازار صعودی 2021 تکرار کنند. دلیل این امر احتمالاً این است که بخشی از تبلیغات آنها متکی به شخصیتهای پشت این پروژهها بود. یک مثال جدیدتر، سقوط قیمت توکن اکوسیستم Fantom است. این اتفاق زمانی افتاد که آندره کرونیه، یکی از توسعهدهندگان فعال در صنعت امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، حساب توییتر خود را غیرفعال کرد و به اعضای جامعه این ارز دیجیتال اطلاع داد که میخواهد بهطور کامل فضای ارزهای دیجیتال را ترک کند.
کرونیه زمانی آنقدر محبوب شده بود که بسیاری از مردم فقط بهخاطر حضور او در یک پروژه، توکن آن را میخریدند. در نتیجه، زمانی که او رفت، بسیاری از این سرمایهگذاران داراییهای خود را فروختند. همین امر روی قیمت توکنهای وابسته به کرونیه تأثیر منفی و بدی گذاشت.
ناشناس بودن توسعهدهندگان پروژهها بیدلیل نیست
درست است که ساتوشی ناکاموتو با موفقیت توانست در جریان راهاندازی شبکه بیت کوین ناشناس بماند، اما این روزها، ناشناسبودن توسعهدهندگان یک پروژه نوعی زنگ خطر برای سرمایهگذاران آن محسوب میشود. بسیاری از توسعهدهندگان ناشناس میگویند که برای حفظ امنیت شخصی خود این مسیر را انتخاب کردهاند. این دلیل خوبی برای بعضی موارد است، اما گاهی اوقات توسعهدهندگان برای پنهانکردن اشتباههای قبلی خود این کار میکنند و برخی نیز میخواهند از قبل خودشان را آماده کنند تا اگر در آینده تخلفی انجام دادند، شناسایی نشوند.
بهترین مثال در این باره، میتواند توکن جعلی اسکویید گیم (SQUID) باشد که با الهام از یکی از سریالهای نتفلیکس (Netflix) ساخته شده بود. قیمت این میم کوین، تنها چند روز بعد از راهاندازی 45000 درصد رشد کرد، اما کمی بعد معاملهگران این توکن جعلی متوجه شدند که نمیتوانند هیچکدام از توکنهایشان را در هیچ صرافیای بفروشند.
سرمایهگذاران مالباخته اسکویید گیم در نهایت متوجه شدند که تمام توسعهدهندگان این پروژه ناشناس هستند و بخش نظرات صفحههای اجتماعی مربوط به این پروژه نیز مسدود شده است. همچنین مثالهای دیگری همچون توسعه دهنده واندرلند و… وجود دارند که به ما گوش زد میکنند که با احتیاط کامل، در دنیای ارزهای دیحیتال گام برداریم.
تمرکززدایی به مشارکت جامعه نیاز دارد، نه حرف
در آخر باید مراقب آن دسته از سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAO) و پروتکلهای دیفای باشید که ساختاری متمرکز دارند، اما خود را غیرمتمرکز معرفی میکنند. معمولاً خیلی از این پروتکلها ادعا میکنند که غیرمتمرکز هستند اما برای اینکه از عملکرد صحیح خود مطمئن شوند، به سرویسدهندگان متمرکزی مثل آمازون وب سرویس (Amazon Web Service) متکی هستند. صرافی غیرمتمرکز dxdy یکی از پروتکلهایی بود که به خاطر همین مسئله با مشکلاتی مواجه شد.
دیدگاهتان را بنویسید