SEM یا بازاریابی موتورهای جستجو چیست؟
در این مقاله می خواهیم خیلی ساده در مورد SEM یا Search Engine Marketing صحبت کنیم که معادل فارسی آن بازاریابی از طریق موتورهای جستجو یا بازاریابی موتورهای جستجو می شود. کمی راجع به خودش و تفاوتهایی که با SEO (سئو) دارد و چند نکته مهم که تجربه خودم است صحبت کنیم.
فهرست مطالب
بازاریابی موتورهای جستجو چیست
مثالی برای شما میگویم. یک واژهای را در گوگل جستجو می کنید مثلاً «خرید کفش ورزشی.» بعد یکسری نتیجه بالا می آید. اکثر نتیجه هایی که بالا میآید کنارش چیزی نیست و کاملاً ارگانیک بالا آمده اما بعضی از نتیجه هایی که بالا می آید مخصوصاً لینکهای یک و دو یا آخر می نشیند یک برچسب و Label تحت عنوان Ad دارد به معنای تبلیغ است.
آنها وبسایتهایی هستند که هزینه کردند تا بالا آمدند. معمولاً کلمه Ad با رنگ سیاه است. البته الان با رنگ سیاه است و قبلاً سبز بود که به معنای تبلیغ است. یعنی هزینه کردند و آن جایگاه را گرفتند. در واقع همه وبسایتها سعی میکنند با کلیدواژه هایی که در حوزه کاری خودشان است در نتایج گوگل بالا بیایند و ترافیکشان افزایش پیدا کند. این افزایش ترافیک به دو روش صورت می گیرد یا ارگانیگ و یا پولی است. ارگانیک همان سئو است که راجع به آن صحبت کردیم. کاملاً طبیعی و بدون پرداخت هزینه مستقیم به گوگل اتفاق میافتد. ترافیک پولی هم همان ترافیکهایی هستند که با پرداخت پول به گوگل انجام می شود و میتوان گفت که درآمد اصلی گوگل هم از همین بخش است.
بازاریابی موتورهای جستجوگر
در غیر این صورت وقتی شما سایتتان را سئو می کنید که به گوگل پولی نمی پردازید و زمانی اتفاق می افتد که شما هزینه کنید و بگویید که مثلاً من می خواهم با کلیدواژه «خرید کفش ورزشی» بالا بیایم و صفحه مثلاً دسته بندی کفش هایم بالا بیاید، من یک فروشگاه اینترنتی هستم و آنجا است که پول پرداخت می کنید و در نتایج نشان داده می شوید. پس تا اینجا ما مفهوم سئو و تفاوتش را با سئو متوجه شدیم.
چرا به گوگل پول بدهم؟
ممکن است یک سوالی پیش بیاید که خب چه کاری است وقتی سئو هست چرا من بیایم هزینه کنم و به گوگل پول بدهم که در نتایج بالا نمایش داده شوم؟
خب من روی سایت و محتوایم کار می کنم و با کلیدواژه های مختلفی که در حوزه کاری ام است بالا می آیم و نتیجه کسب می کنم؛ این سوال واقعاً سوال خوبی است ولی ماجرا از این قرار است که:
دلیل اول:
اولا سئو یک فرآیند زمان بر است، یعنی اگر بخواهیم بگوییم که یک عیب سئو چیست باید بگوییم این است که خب فرآیند طولانی مدت است و شما باید کار کنید تا به نتیجه برسید. اما شما همین الان بعد از مطالعه این مقاله وقتی وبسایتتان را همین امروز بالا بیاورید، دامین را خریداری کنید، هاست را بگیرید و یک قالب وردپرس بالا بیاورید و سایت بالا بیاید می توانید همان موقع در نتایج گوگل از طریق SEM یا بازاریابی موتورهای جستجو نشان داده شوید. دلیل دوم این است که ما با خیلی از کلمات کلیدی اصلاً نمی توانیم نتیجه بگیریم؛ یعنی چی؟
یعنی این که مثلاً من یک اپلیکیشن تاکسی اینترنتی هستم و تازه آمدم شروع کردم به کار و می خواهم با کلیدواژه اسنپ بالا بیایم. می دانید دیگر که خیلی باب شده در هر حوزه ای روی رقیب ها هم تبلیغ می روند. خیلی هم این موضوع اتفاق افتاده و در خارج از ایران که در این زمینه جنگ است و اینجا هم دقیقاً این موضوع را داریم.
دلیل دوم:
آیا من می توانم مطلبی یا صفحه ای بنویسم که با اسنپ بالا بیایم؟ چون این اسنپ رقیب من است؟ چرا باید در سایت خودم راجع به اسنپ یک مطلب بنویسم؟ درواقع می خواهم این کاربران که به وبسایتم می آیند و احتمالاً دنبال اسنپ هستند بدانند که تاکسی اینترنتی دیگری هم وجود دارد و سراغ من بیایند، پس اینجا دوباره سراغ SEM می رویم.
دلیل سوم:
نکته بعدی این است که مثلاً ممکن است شما در یک حوزه ای کار کنید که اتفاقاً رقابت خیلی زیاد باشد، روی سئو سایت هم کار کردید و در صفحه ای اول نتایج اول و دوم گوگل هستید اما CTR شما خوب نیست. جستجو می کنید و میبینید که تمام رقبای شما با همان کلمات کلیدی تبلیغ می دهند و به گوگل هزینه می دهند تا نتیجه ای بالاتری باشند و اینجا دیگر کاملاً مشخص است و شما هم باید هزینه کنید تا بالا بیایید و آنجا بحث رقابت پیش می آید.
مثلاً کلمات کلیدی خیلی مهمی که شاید در ایران داشته باشیم و خیلی پُررقابت باشد رزرو بلیط هواپیما است که با آن جنگی که وجود دارد این کلمات کلیدی هم می تواند یک عبارت باشد که هرقدر هم که شما روی آن کار سئو انجام بدهید و نتیجهه ای اول باشید باز هم یکسری وبسایتها از طریق هزینه کردن و پرداخت پول به گوگل ورودی میگیرند.
پس این سه دلیل و احتمالاً دلیلهای دیگری هم که وجود دارند باعث می شوند که ما به سمت بازاریابی موتورهای جستجو می رویم. اما نمی شود گفت که ما کار سئو انجام نمیدهیم، ما همیشه در وبسایتمان کار سئو داریم، در واقع این دو جداییناپذیر هستند. یعنی شما کار سئو انجام می دهید و در کنار آن هم ممکن است روی کلمات کلیدی مختلف، در قسمتهای مختلف تبلیغات و کار SEM هم انجام بدهید. و این دو باهم منافاتی ندارند یعنی هر دو همزمان جلو می رود.
معایب بازاریابی موتورهای جستجو
تا اینجا بیشتر راجع به مزیتها و تفاوتها صحبت کردیم اما سراغ چند عیبی که SEM مخصوصاً برای ایرانیها دارد برویم. احتمالاً میدانید که بازاریابی از طریق موتورهای جستجو در ایران باید از طریق پنل Google ADS اتفاق بی افتد یعنی اگر من بخواهم هزینه کنم که از طریق گوگل برای کسب و کارم بازاریابی داشته باشم باید از طریق پنل گوگل پنلم را شارژ کنم و تبلیغاتم را انجام بدهم. حالا مسئله ای که پیش می آید این است که به خاطر تحریمها ما اصلاً نمی توانیم از تبلیغات پولی گوگل استفاده کنیم و لازم است که با فیلترشکن و راههای مختلفی این ماجرا را دور بزنیم.
مورد مهم بعدی که می شود گفت این است که باید برای SEM هزینه پرداخت کنید. به عبارتی تا زمانی که پول بدهیم آش می خوریم و اینطور نیست که یکبار پنل ما را شارژ می کنیم و همیشه بالا هستیم، خیر اصلاً اینطور نیست.
ولی در بحث سئو همیشه به این شکل نیست. در بسیاری از مواقع شاید شما اصلاً برای برخی کلمات کلیدی مختلف هیچ هزینه ای نکنید. یعنی حتی هزینه رپورتاژ هم نکنید و نتیجه های بالای گوگل باشید. اما در بازاریابی از طریق موتورهای جستجو حتماً باید با پرداخت هزینه باشد.
آیا بازاریابی موتورهای جستجو روی سئو تاثیرگذار است؟
اگر بخواهیم به صورت کوتاه جواب بدهیم باید بگوییم که به طور غیرمستقیم بله.
اگر برای تبلیغات در گوگل هزینه کنیم و اگر از طریق گوگل بازاریابی کنیم، به سئو وبسایت من هیچ کمکی نمی کند اما من به اطلاعاتی دسترسی پیدا می کنم که به کمک آن، دانش بیشتری راجع به موتور جستوجوگر گوگل و حوزه کاری خودم دارم و می توانم آن را روی سئو هم بگذارم. آن دانشی که دارم و آن تجربه که کسب کردم را روی سئو خودم هم انجام بدهم تا نتیجه بهتری بگیرم. حالا بگذارید که این قسمت را برای شما کمی شفاف کنم و بگویم که این موضوع یعنی چه؟
یعنی این که من وقتی می خواهم کار سئو انجام بدهم چند ابزار اصلی دارم که گوگل در اختیار من قرار میدهد و کاملاً هم رایگان است مثل گوگل آنالیتیکس، جستجوی کنسول و ابزارهای دیگری که در کنارش کمک می کند من بتوانم تحقیق و تحلیل بهتری انجام بدهم و از این قبیل ابزارها.
اما همه این ابزارها ناقص هستند؛ خیلی مواقع ما میگوییم که مثلاً فلان کلیدواژه که جستجو می شود مثلاً همین رزرو بلیط هواپیما در ماه چقدر دارد جستجو میشود؟ من هیچ اطلاعاتی ندارم، از کجا باید این را متوجه شوم؟ زمانی می توانم این موضوع را متوجه شوم و اطلاعات بیشتری داشته باشم که روی همان کلیدواژه هزینه کنم و از طریق گوگل بازاریابی انجام دهم که اطلاعات بیشتری داشته باشم. پس این یک موضوع شد که با Keyword Planner اتفاق می افتد و ما در یک مقاله دیگری راجع به ابزار Keyword Planner صحبت کردیم که پیشنهاد میکنم حتماً آن را مطالعه کنید.
ابزارهای گوگل
موضوع مهم دیگری هم که پیش می آید که شاید کمتر به آن دقت کرده باشیم این است که شما در گوگل آنالیتیکس در بخش ارگانیک جستجو می روید و آنجا میبینید که مثلاً چند کلمه کلیدی خیلی خام را به شما نشان می دهد که با اینها ورودی داشتید. بقیه را به شما نشان نمی دهد؛ در بخش جستجوی کنسول می روید و میبینید که باز آنجا کلیدواژه های بیشتری را نشان داده، در واقع در آنالیتیکس در بخش جستجوی کنسول می روید و می بینید که کلمات کلیدی مختلفی به شما نشان داده اما نکته های اصلی و ظریف را اصلاً به شما نمی دهد،
یعنی چی؟ یعنی من با کلید واژهه ای مختلفی در نتایج گوگل و در نتایج اول آمدم اما میدانم که از هر کدام از کلیدواژه ها چقدر خرید صورت می گیرد؟ خیر، من فقط میدانم که به طور کلی از طریق گوگل چقدر فروش داشتم، فقط این نکته را متوجه می شوم.
همه ابزارها کاملاً دقیق و کمککننده نیستند!
یکسری ابزارهای تکمیلی هستند که به ما تا حدی کمک می کنند اما آنها هم کمک دقیقی نمی کنند و آنها دوباره به آنالیتیکس وصل می شوند که به نظرم خیلی مفید است و خیلی به شما کمک می کند اما نکته ای که اینجا وجود دارد و مهم است این است که من دقیق نمی توانم متوجه شوم از هر کلیدواژه با هر Query ورودی من به چه صورت بوده، مخاطب چه کار کرده، ولی من این را در Google Ad متوجه می شوم.
وقتی بازاریابی از طریق موتورهای جستجو را انجام میدهم آنجا است که نگاه می کنم و میبینم که بله با هر کلیدواژه چه اتفاقی داشته می افتاده و وقتی هزینه کردم متوجه می شوم که آدمها نسبت به هر کلیدواژه دارند چه کار انجام می دهند و من می آیم برای سئو خودم برنامه ریزی می کنم که بگویم حالا من هزینه کردم ولی قرار نیست که همیشه با آن کلیدواژه هزینه کنم.
اما اطلاعاتش را دارم و می توانم از آن استفاده کنم و سه ماه دیگر که به صورت ارگانیک به آن جایگاهی که می خواهم برسم و آنجا متوجه شوم که بله این اتفاق، اتفاق مثبتی بوده و من توانستم با کمک این دیتاها تبدیل بهتری داشته باشم. این کمک غیرمستقیمی است که به ما می کند. پس اگر شنیدید که بله من اگر بخواهم از SEM یا بازاریابی موتورهای جستجو کنم پس به سئو من خیلی کمک کرده خیر، اصلاً اینطور نیست!
نکات پایانی
نکته دیگری که مجدداً کمک می کند در بحث همین نرخ کلیک است. من خیلی راحت می توانم به اصطلاح عنوان و توضیحات متای تبلیغ خودم را تغییر دهم، خیلی راحت، شما تبلیغ را که شروع می کنید و وقتی توضیحات متای خودتان را تغییر می دهید اتفاقی که می افتد این است که بعد از این که کارشناسهای گوگل تایید می کنند سریع اعمال می شود ولی در سئو این اتفاق نمی افتد.
خیلی از مواقع شما میبینید که توضیحات متای خودتان را یک چیزی گذاشتید اما گوگل یک چیز دیگر تشخیص داده و دوست داشته که اصلاً یک عنوان دیگری را بگذارد اما زمانی که هزینه میکنید به این شکل نیست و آنجا متوجه می شوید که CTR شما چقدر است و چه کار کنید بهتر می شود. یعنی می خواهم به شما بگویم که کلاً بازاریابی از طریق موتورهای جستجو کمکی به سئو ما می کند به شرطی که خودمان بخواهیم و از این داده ها استفاده کنیم.
دیدگاهتان را بنویسید