رمز ارز ریال

در این مقاله از مدرسان پیشتاز، قصد بررسی وضعیت رمز ارز ریال را داریم که در ادامه به نقل از زبان رئیس کل بانک مرکز، جناب علی صالح آبادی، آن را بررسی خواهیم کرد؛ اما پیش از آن بهتر است با ارز دیجیتال ریال آشنا شویم؛ پس تا آخر این مقاله، همراه ما باشید.

رمز ارز ریال (ارز دیجیتال ریال) چیست؟

حتما خبر اجرایی شدن رمز ریال یا همان ارز دیجیتال ریال توسط بانک مرکزی تا شهریور سال 1401 به گوشتان خورده است. علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی، در آخرین اظهارنظرهُای خود گفت رمز ریال یا ریال دیجیتال، جایگزین اسکناس ریال است و کارهای آن انجام شده است. ارز دیجیتال ریال طبق وعده به صورت آزمایشی در شهریور ماه اجرایی می‌شود. ناشر ریال دیجیتال، بانک مرکزی است و مردم می‌توانند بجای اسکناس از آن استفاده کنند. همچنین در کشور چین نیز چنین اقدامی انجام شده و 75 میلیون نفر از یوآن دیجیتال استفاده می‌کنند.

اتمام پروژه رمز ریال و یا ریال دیجیتال (ارز دیجیتال ریال) در ایران که این روزها بحث آن داغ شده است، به سال 1399 باز می‌گردد و شرکت خدمات انفورماتیک بانک مرکزی، وظیفه انجام این پروژه را برعهده داشته است. زمانی که ساتوشی ناکاموتو در سال 2009 بیت کوین را اختراع کرد، هیچ کس گمان نمی‌کرد که 13 سال پس از آن، بانک‌های مرکزی نیز راه مشابهی را بپیمایند؛ از آن زمان تاکنون اختراع هزاران رمز ارز دیگر در سراسر دنیا به ثبت رسیده است و در این میان، بانک­‌های مرکزی در سراسر دنیا نیز نمیخواهند از فناوری نوینی که کارایی آنها را به حداقل می­رساند عقب بمانند. در نتیجه رمزارز بانک مرکزی را می­توان پدیده قرن 21 نامید؛ فناوری که بانک­های مرکزی در سراسر جهان در صدد دسترسی به آن هستند.

اوضاع ارزدیجیتال ریال چگونه است؟ آیا انتشار رمز ریال شروع شده است؟

رئیس کل بانک مرکزی با تشریح مشوق­های در نظر گرفته شده برای دارندگان حساب‌های تجاری، از اجرای مرحله پیش آزمایشی رمز ریال بانک مرکزی خبر داد. علی صالح آبادی در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه در حوزه رمزارزها مجموعه اقداماتی که باید در بانک مرکزی انجام می‌شد به سرانجام رسیده است و در حال حاضر در حوزه وزارت صمت، بخش‌های دیگر کارها در حال انجام است، گفته است که اگر کسی مجوزی را برای استخراج رمز ارز دریافت کرده است، می‌تواند رمز ارز استخراج شده را در سامانه مشخصی عرضه کند و وارد کننده با ثبت سفارشی که از وزارت صمت دریافت می‌کند، این رمز ارز را دریافت کند و از محل آن واردات انجام دهد.

اوضاع ارزدیجیتال ریال چگونه است؟ آیا انتشار رمز ریال شروع شده است؟

همچنین فرمودند که این سامانه به صورت مشترک میان بانک مرکزی و وزارت صمت طراحی شده که در آن سامانه، رمز ارز ارائه می‌شود و واردکنندگان با دریافت رمز ارز اقدام به واردات می‌کنند. ضمن آنکه هم اکنون آیین‌نامه مربوط به استخراج رمز ارز در دولت به تصویب رسیده است و عرضه آن نیز در بازار با هدف انجام واردات خواهد بود.

آخرین وضعیت صادرات با رمز ارز

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه هرچند پیش از این هم همین فرایند در مورد رمز ارز وجود داشت اما اصلاحاتی در این بخش انجام شد، گفته است که بر این اساس به افرادی که مجوز استخراج رمز ارز را دریافت کرده‌اند اجازه داده می‌شود تا از محل رمز ارز استخراج شده واردات انجام دهند و هم اکنون کار در وزارت صمت در حال پیگیری است که در ادامه گفتند: اما مجموعه اقداماتی باید در وزارت صمت نهایی شود تا این امکان فراهم شود، چون در گذشته فقط امکان خرید ارز در سامانه وزارت صمت فراهم بود و حالا باید امکان خرید رمز ارز نیز فراهم شود که فرایندی زیرساختی و فنی است.

همچنین طی روزهای اخیر فرایند پیش از راه اندازی آزمایشی رمز ریال با رقم یک میلیارد تومان و با ارائه رمزریال به تعداد محدودی از افراد شروع و عملا مرحله پیش آزمایشی آن در دو بانک ملی و ملت  اجرایی شده است و دو فروشگاه هم برای استفاده از این رمز ریال تعیین شدند و کار در مرحله قبل از آزمایشی را آغاز کرده‌اند تا پس از برطرف کردن مشکلات احتمالی، وارد مرحله رسمی آزمایشی آن اجرایی شود که امیدواریم تا پایان شهریور به این مرحله برسیم.

افزایش شفافیت با حکمرانی ریال

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه با حکمرانی ریال، شفافیت در اقتصاد افزایش پیدا می‌کند و سرمایه‌هایی که در اقتصاد ملی کشور وجود دارد به سمت فعالیت‌های مولد هدایت می‌شوند، گفت بر این اساس مشوق‌هایی باید پیش بینی شود که این سرمایه‌ها به سمت بخش‌های مولد اقتصادی هدایت شوند؛ زیرا این حرکت زمینه ساز رشد اقتصادی می‌شود. ضمن اینکه  فعالیت‌هایی که در راستای پولشویی است مورد رصد قرار می‌گیرد و با فعالیت‌های پولشویی مبارزه می‌شود.

افزایش شفافیت با حکمرانی ریال

به گفته نیما امیرشکاری، کارشناس بانکداری الکترونیک، راه‌اندازی رمز ریال منجر به شناخت بیشتر بازار رمزارزها می‌شود و تجارب این طرح راه‌گشای قانونگذاری و سیاستگذاری نیز خواهد شد. وی اضافه کرد کشورهایی مانند چین و ونزوئلا نیز از طریق بانک مرکزی خود به طرح رمزارز ملی روی آورده‌اند.

علاوه بر اینکه بانک مرکزی با این پروژه در زمینه قانونگذاری و سیاستگذاری تجارب ارزنده‌ای را به دست می‌آورد، رمزریال از جنبه‌های دیگری مانند کاهش هزینه‌های انتشار و چاپ اسکناس نیز کاربرد دارد. مهم­تر اینکه رمزریال می‌تواند سرعت گردش پول را کاهش دهد. چرا که رمزریال مربوط به مصرف کننده نهایی بوده و پول پرقدرت شبکه بانکی محسوب نمی‌شود. بدین ترتیب درصورتی که استفاده از رمزریال گسترده شود، با کاهش ضریب فزاینده درنهایت می‌تواند در زمینه مهار تورم نیز نقش داشته باشد.

بر اساس گفته‌ها، هدف از طراحی رمز ریال، هوشمندسازی ریال کشور است. با اجرایی شدن پروژه رمز ریال، مردم در ازای تحویل ریال اسکناسی به بانک مرکزی، رمز ریال دریافت خواهند کرد. توجه داشته باشید رمز ریال قابلیت سرمایه‌گذاری ندارد و فقط به عنوان یک جایگزین برای اسکناس فعلی عمل خواهد کرد.

با انتشار ارزدیجیتال ریال، آیا این ارز می¬تواند تحریم¬ها را دور بزند؟

ارز دیجیتال بانک مرکزی و یا پول دیجیتال بانک مرکزی در دنیا چنین تعریفی ندارد و برای دور زدن تحریم­ها ساخته نشده است و دقیقا همان ریالی است که در معاملات روزانه مورد استفاده قرار می­گیرد منتها در تولید آن از زیر ساخت­های بلاکچینی استفاده شده است و برای مجموعه ای از مزایایی که سمت مردم نیست و قابلیت­های حاکمیتی دارد ساخته شده است؛ مانند قابلیت رهگیری بهتر، مبارزه با پول­شویی به صورت بهتر و یا ایجاد سیستم­هایی که به لحاظ فنی، پایداری بیشتری داشته باشند.

از میان مزایای مختلف دیگر ارز دیجیتال ریال می­توان به استفاده از آن در توسعه پذیری و امکان سرویس دهی به سینتک­ها اشاره کرد و همان قدر که با ریال می­توان تحریم دور زد، همان قدر نیز با ارز دیجیتال بانک مرکزی می­توان تحریم­ها را دور زد.

رمز ریال در واقع ارز دیجیتال بانک مرکزی است که پول نقد الکترونیکی به شمار می‌رود و نسخه الکترونیکی اسکناس‌های رایج در ایران خواهد بود و ارزش آن نیز به ریال کاغذی سنتی موجود متصل می‌شود. البته کارت‌های نقدی یا اعتباری که بسیاری از مردم برای خریدهای روزانه از مغازه‌ها یا پرداخت‌های بانکی خود استفاده می‌کنند، نوعی پول دیجیتالی است.

اما تاکنون صدور این پول‌های دیجیتالی از سوی بانک‌های تجاری و بر پایه اعتبار الکترونیکی که بانک مرکزی به آنها می‌داده، انجام می‌شده است. به گفته کارشناسان آن چه که در حوزه رمز ریال اهمیت پیدا می­کند، ضوابط مشخص و تاثیرات اقتصادی آن است ولی به لحاظ تکنیکال حداقل در کوتاه و میان مدت تولید و عرضه ارز دیجیتال ملی در ایران چالش ساز نخواهد بود.